1

хоригдож байгаа насанд хүрээгүй этгээдийг ахуйн нөхцөлийн хувьд сайжруулсан байранд байрлуулж, түүнд өгөх хоолны илчлэгийн хэмжээг нэмэгдүүлнэ. Түүнийг өдөр тутмын салхинд гаргах хугацаа 1 цаг ба түүнээс дээш байна.

2

ахмад настан, тахир дутуу хүн, бүтэн өнчин хүүхэд болон 3 ба түүнээс дээш ихэр хүүхдийг асрамжийн газарт байрлуулан хоол, хувцас, эмнэлэг, соёл, ахуйн үйлчилгээгээр хангах, ерөнхий боловсрол, мэргэжил эзэмшүүлэх хэлбэрээр төрөөс байнга асрамжлах үйлчилгээг ойлгоно.

3

ахмад настан, тахир дутуу хүн, бүтэн өнчин хүүхэд болон гурав ба түүнээс дээш ихэр хүүхдийг асрамжийн газарт байрлуулан, хоол, хувцас, эмнэлэг, соёл, ахуйн үйлчилгээгээр хангах, ерөнхий боловсрол, мэргэжил эзэмшүүлэх хэлбэрээр төрөөс байнга асрамжлах үйлчилгээ

4

иргэн,төр, аж ахуйн нэгж, байгууллагаас шимтгэл төлж сан бүрдүүлэх, даатгуулагчид хуулийн дагуу тэтгэвэр, тэтгэмж, төлбөр төлөх нийгэм, эдийн засгийн арга хэмжээ

5

нийгмийн даатгалын үйл ажиллагааг эрхлэх хуулийн этгээдийг хэлнэ.

6

НДБ-ад 2-оос дээшгүй жил ажиллаж мэргэшсэн, мэргэжлийн өндөр зэрэгтэй ажилтанд төв байгууллагын саналыг үндэслэн асуудал хариуцсан ЗГ-ын гишүүний шийдвэрээр нийгмийн даатгалын байцаагчийн эрх олгоно.

7

даатгуулагч улсын дугаар бүхий нийгмийн даатгалын дэвтэр, ажил олгогч нь нийгмийн даатгалын бүртгэлийн гэрчилгээтэй байна.

8

ажил олгогч, даатгуулагчаас зохих журмын дагуу төлсөн шимтгэлийн орлого,бусад эх үүсвэрээс бүрдүүлсэн мөнгөн хөрөнгө байна.

9

тэтгэвэр, тэтгэмж, эрүүл мэнд, үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалах өвчин болон ажилгүйдлийн даатгал

10

төв байгууллага нь асуудал хариуцсан Засгийн газрын гишүүний, орон нутгийн байгууллага нь тухайн шатны Засаг дарга болон дээд шатны байгууллагын удирдлагын дор ажиллана.

11

ЗГ, даатгуулагч, ажил олгогчийг тэнцүү тоогоор төлөөлсөн орон тооны бус гишүүдээс бүрдсэн нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийг УИХ-аас байгуулна.

12

нийгмийн даатгал нь заавал болон сайн дураар даатгах гэсэн үндсэн 2 хэлбэртэй байна.

13

хүн амын эмзэг хэсэгт хамрагдах ахмад настан, эх, хүүхэд, тахир дутуу хүн, нэн ядуу амьдралтай иргэнд тэтгэвэр, тэтгэмж олгох, хөнгөлөлт, үйлчилгээ үзүүлэх чиглэлээр тэдний амьжиргааг дээшлүүлэх, түүнчлэн хүүхэд төрүүлсэн эх, бүтэн өнчин хүүхэд үрчлэн авсан эх /эцэг/ болон ихэр хүүхдэд тэтгэмж олгох агуулга бүхий нийгмийн хамгааллын арга хэмжээ

14

нийгмийн халамжийн байгууллагын тогтолцоо нь нийгмийн халамжийн төв байгууллага/Улсын нийгмийн халамжийн газар/, аймаг, нийслэлийн нийгмийн халамж, үйлчилгээний төв, сумын халамжийн байцаагчаас бүрдэнэ.

15

өөрөө өөртөө үйлчлэх чадваргүй, ганц бие ахмад настан, тахир дутуу хүн гэрээр үйлчлүүлэх хүсэлт гаргавал нийгмийн халамж үйлчилгээний төвөөс тэдэнд гэрээр үйлчилж болох бөгөөд ингэхдээ төрийн бус байгууллага, сайн дурын туслагч, сурагч, оюутныг өөрийнх нь хүсэлтээр гэрээгээр ажиллуулж болно.Гэрийн үйлчилгээний журмыг нийгмийн халамжийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага батална.

16

тэтгэвэр, тэтгэмж, хөнгөлөлт, үйлчилгээнд зарцуулах хөрөнгийг нийгмийн халамжийн сангаас санхүүжүүлнэ. Энэ сан нь мөнгөн хөрөнгийн сан байх бөгөөд дүрмийг нь ЗГ батална.Сан нь нийгмийн халамжийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн болон нийгмийн халамж, асрамжийн үйлчилгээний гэсэн 2 төрөлтэй байх бөгөөд улсын төсвөөс санхүүжигдэнэ.

17

иргэнийг түр хугацаагаар хооллох, эсхүл түүнд наад захын хувцас, хүнс болон ахуй, соёлын зарим зүйл олгох, хөнгөлөлт үзүүлэх, мэргэжил эзэмшүүлэх зэрэг төрөөс үзүүлэх үйлчилгээ

18

бие даан амьдрах чадваргүй, тэжээн тэтгэх төрөл садангүй, ганц бие ахмад настан, тахир дутуу хүн, бүтэн өнчин хүүхэд болон нэн ядуу амьдралтай ахмад настан, тахир дутуу хүн, олон хүүхэдтэй эх /эцэг/, нэн ядуу амьдралтай хүн

19

хүн амын эрүүл мэндийн байдлыг тандах, хянах, хамгаалах, бэхжүүлэх, өвчин, эмгэгээс сэргийлэх, эрүүл мэндийн боловсрол олгох, анагаах ухааны сургалт, эрдэм шинжилгээний ажил явуулах, эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөлөх хүчин зүйлийг судлах, тэдгээрийг арилгахад чиглэгдсэн эрүүл мэндийн байгууллагын дангаар болон төр, олон нийт, байгууллага, аж ахуйн нэгжтэй хамтран явуулах үйл ажиллагаа

20

соёл, урлаг, боловсрол, хүмүүжил, шинжлэх ухаан, эрүүл мэнд спорт, байгаль орчин, орчин ахуйн хөгжил, хүний эрх, хүн амын тодорхой бүлэг давхаргын эрх ашгийг хамгаалах энэрлийн зэрэг чиглэлээр нийгмийн тусын тулд үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн бус байгууллага

21

энэ хуулийн хэд хэдэн зүйл, хэсэгт заасан хоёр буюу түүнээс дээш гэмт хэрэг үйлдэж, тэдгээрийн алинд нь ч ял шийтгүүлээгүй байх

22

үйлдвэрлэгч, эсхүл нийлүүлэгчээс бүтээгдэхүүнээ тогтоосон шаардлагад нийцэж буй талаар бичгээр мэдэгдэл гаргах ажиллагаа

23

нийслэл хотод хууль ёсоор байнга амьдарч буй монгол улсын иргэн

24

хот байгуулах зориулалтаар хотын ерөнхий төлөвлөгөөгөөр тодорхойлогдож, нийслэлийн иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлаар баталсан гортиг бүхий газар

25

бүхэлдээ буюу ихэнх хэсэг нь дөрөв ба түүнээс дээш сууцны зориулалттай барилга

26

орон сууц хувьчлах тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 1 дэх заалтад заасан барилга

27

эрх бүхий байгууллагаас тогтоосон нийтийн үйлчилгээний замын чиглэл, цагийн хуваарийн дагуу болон зохион байгуулалттай гүйцэтгэж байгаа зорчигч тээвэрлэлт, таксийн үйлчилгээ

28

аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдийн хэрэгцээнд зориулж хуваарилсан радио давтамжийн зурвас

29

хүн амын өргөн хэрэгцээнд зориулан хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслээр түгээн зарлаж байгаа ус цаг уур, орчны мэдээ

30

байгалийн онцгой аюул, давагдашгүй хүчин зүйлийн улмаас хөлөг онгоц, түүний ачаанд учирсан аюул

31

үнэт цаас гаргагчаас үнэт цаасны арилжаа эрхлэх байгууллагаар дамжуулан хорооноос тогтоосон журмын дагуу үнэт цаасаа 50-иас дээш тооны этгээдэд санал болгож худалдахаа мэдэгдэх

32

монгол улсын нутаг дэвсгэр дээр тухайн салбарт нийтэд танил болсон тэмдэг

33

улс орны хэмжээнд нийтээр амарч, баяр болгон тэмдэглэдэг өдөр

34

түүхэн болон тодорхой үйл явдалтай холбоотой, нийгмийн тодорхой давхаргыг хамарсан, бүх нийтээр тэмдэглэж заншсан өдөр

35

агаараас хүнд агаарын хөлгийн хувьд хөөрөх зорилгоор зогсоолоос хөдлөхөөс эхлэн газарт эргэн бууж хөдөлгөөнөө бүрэн зогсоох хүртэлх; агаараас хөнгөн агаарын хөлгийн хувьд газрын гадаргуугаас хөөрөхөөс эхлэн газардах хүртэлх үйл ажиллагаа

36

агаарын бодит хурдыг дууны хурдад харьцуулсан харьцаа

37

агаарын хөлөг, түүний эд ангиуд нь тэдгээрт тавих аюулгүй ажиллагааны шаардлагад нийцэж байгаа байдал

38

агаарын хөлөг болон түүнд хамаарах бүтээгдэхүүнийг зохион бүтээх, үйлдвэрлэх, тэдгээрээр үйл ажиллагаа эрхлэх цогцолбор

39

нислэгийн хугацаанд агаарын хөлгийн аюулгүй ажиллагааг хангах хариуцлага хүлээсэн, хүчин төгөлдөр мэргэжлийн үнэмлэхтэй агаарын хөлгийн багийн гишүүд

40

аэродром, агаарын тээврийн үйлчилгээний барилга, байгууламжийн цогцолбор

41

нислэгийн үйл ажиллагаа болон түүнд хамаарах бусад үйл ажиллагааг хүний эрүүл мэнд, амь нас, эд хөрөнгөд хохирол учруулахгүйгээр гүйцэтгэх нөхцөл байдал болон чадвар

42

нисэхийг хөндлөнгийн хууль бус үйлдлээс хамгаалахтай холбогдсон цогцолбор арга хэмжээ

43

энэ хууль болон түүнд нийцүүлэн гаргасан дүрэм, журмын дагуу нисэхэд хамаарах үйл ажиллагаа (хуулийн этгээд, аэродром, агаарын хөлөг, түүнд хамаарах бүтээгдэхүүн болон тэдгээрийн үйлдвэрлэл, нисэхэд холбоотой бусад үйлчилгээ)-нд иргэний нисэхийн ерөнхий газраас олгосон гэрчилгээ, үнэмлэх, зөвшөөрөл болон бусад бичиг баримт

44

давамгай байдлаа хууль бусаар ашиглах, өрсөлдөгчөө зах зээлд ороход саад учруулах, өрсөлдөөнийг болон хэрэглэгчийг хясан боогдуулахыг ноёрхох үйл ажиллагаанд тооцож, ийм төрлийн үйл ажиллагаа явуулсан этгээд

45

цэрэг, цагдаагийн албан хаагч нэг бүрд тогтоосон хүнс, эм, ороох, боох материал, бусад зүйл

46

нотариатын үйл ажиллагааг тусгай зөвшөөрлийн үндсэн дээр эрхлэн гүйцэтгэж, нотариатын үйлчилгээний хөлс, орлогоор санхүүжин ажиллаж байгаа иргэн

47

нотариатын үйл ажиллагааг тусгай зөвшөөрлийн үндсэн дээр хавсран эрхэлж байгаа сумын засаг даргын тамгын газрын дарга болон нотариатын үйл ажиллагаа эрхэлж байгаа хилийн чанад дахь монгол улсын дипломат төлөөлөгчийн болон консулын газар

48

хэргийн оролцогчоос өөрийн шаардлага ба татгалзлаа үндэслэж байгаа, шүүх хэргийг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий, хуульд заасан арга хэрэгслээр олж авсан бодит нөхцөл байдлыг тогтооход шаардлагатай аливаа баримтат мэдээлэл

49

гэмт хэргийн нөхцөл байдлын талаар энэ хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу олж авсан баримт сэлт, мэдээлэл

50

үйлдвэрлэл, удирдлага, худалдаа, санхүүгийн үнэ цэнэ бүхий бөгөөд хуулиар эрхийн хамгаалалт хийгдээгүй, нууцлагдсан, эзэмшиж ашиглахад тодорхой мэргэшил шаардагдах аливаа мэдлэг, туршлага

51

лицензийн бүртгэлийг цэгцлэх, лиценз эзэмшигчдийн хооронд гарсан хилийн маргааныг шийдвэрлэх энэ 2 тохиолдолд геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн ЗГ-ын гишүүний шийдвэрээр тодорхой талбайг 3 хүртэл жилийн хугацаагаар нөөцөд авч болно.

52

заавал хийх дархлаажуулалтын анхны болон давтан тунгаас хоцорсон хүнд дархлаажуулах бэлдмэл хэрэглэх

53

гишүүдийн оруулсан хувь хөрөнгөөс бүрдэх эд хөрөнгөтэй, хүлээсэн үүргээ уг эд хөрөнгө болон гишүүдийн хувийн өмчийн эд хөрөнгөөр хуульд заасны дагуу хариуцдаг хуулийн этгээд

54

гэмт хэрэг үйлдсэн этгээд, түүний хэрэглэсэн зэвсэг, хэрэгсэл, гэмт хэрэг үйлдэж олсон эд зүйлийг урьдчилан амлахгүйгээр санаатай нуух зэргээр гэмт хэргийн ул мөрийг арилгасан этгээд

55

мэдээ, баримт сэлт нууцаар олоход зориулагдсан арга хэрэгсэл

56

өөр байгууллагад халхавчийн дор ажиллаж байгаа тусгай албаны ажилтан

57

НҮБ-ын мандатын дор олон улсын энх тайван, тогтвортой байдлыг сахин хамгаалах, бэхжүүлэх зорилгоор зохион байгуулж байгаа олон үндэстний цэрэг, цагдаагийн байгууллагын үйл ажиллагаа

58

цэрэг, цагдаагийн албан хаагч сайн дурын үндсэн дээр томилогдон хилийн чанадад үүрэг гүйцэтгэх

59

гүйцэтгэх баримт бичигт заасан барилга, орон байрыг нүүн гарах этгээд, түүнтэй хамтран амьдарч байгаа гэр бүлийн гишүүн, тэдгээрийн эд хөрөнгө, гэрийн тэжээвэр амьтдаас чөлөөлж, нүүн гарсан этгээдэд чөлөөлөгдсөн барилга, орон байрыг ашиглахыг хориглох ажиллагаа

60

нэг хүнд нөлөөлөх хэрэгсэл

61

үнийг нь тодорхойлж байгаа бараатай физик шинж, чанар, барааны тэмдэг болон барааны нэр хүнд, барааны гарал үүслийн улс, үйлдвэрлэгч зэрэг шинж тэмдгээр адилхан бараа

62

гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгж, гадаадын хуулийн этгээдийн салбар бүртгүүлэх, үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл, лицензи, гэрчилгээ авах, дүгнэлт, үнэлгээ хийлгэх тухай өргөдөл, холбогдох баримт бичгийг нэг дор хүлээн авч, эрх бүхий байгууллагаар шийдвэрлүүлэх ажлыг зохион байгуулах, хөрөнгө оруулагчдыг шаардлагатай мэдээллээр хангах, зөвлөгөө өгөх иж бүрэн үйлчилгээ

63

бие даасан хэсэгт хуваагдах хамтын бүтээл туурвисан хоёр буюу түүнээс дээш этгээд

64

хоёр буюу түүнээс дээш аймгийн төвийг хамран цахилгаан хангамжийн үйлчилгээ үзүүлж байгаа хоорондоо холбогдсон эх үүсвэр, дамжуулах, түгээх сүлжээ

65

нэгдсэн сүлжээний бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн техникийн үйл ажиллагааг зохицуулсан хэм хэмжээ

66

цэргийн жинхэнэ алба хаасан байлдагч, түрүүч, ахлагч, офицер

67

нэгэнт хүчин төгөлдөр болсон олон улсын гэрээнд нэгдэн орохоор монгол улсын их хурлаас хууль гаргасныг нотолсон баримт бичиг

68

хилээр хязгаарлагдсан, ашиглалтын зориулалт адил, эзэмшигч, ашиглагч, өмчлөгч нь нэг, оноосон дугаартай, кадастрт тусгавал зохих эдлэн газар, объект буюу түүний хэсэг

69

нэмэгдсэн өртгийн албан татвар ногдох бараа үйлдвэрлэж, ажил, үйлчилгээ үзүүлэн орлого олж байгаа иргэн, хуулийн этгээдийн уг үйл ажиллагааны борлуулалтын орлогын хэмжээ 10.0 сая төгрөгт хүрсэн өдөр

70

бусад улсаас МУ-ыг ялгаварлан гадуурхаж, эрх ашгийг нь хохироох тохиолдолд хариу арга хэмжээ болгон тусгай татварыг, адилтгах барааны үйлдвэрлэлийг явуулах, өргөтгөхөд саад болох тохиолдолд хамгаалалтын арга хэмжээ болгон демпингийн эсрэг татварыг, оруулж ирж буй барааг үйлдвэрлэх болон МУ-ад экспортлоход татаас авсан нь дотоодын үйлдвэрлэгч нарт хохирол учруулсан, учруулж болзошгүй нөхцөлд нөхөн төлөөсийн татварыг ногдуулна. Нэмэгдэл татварыг ногдуулахын өмнө Гаалийн тарифын зөвлөл бий болсон нөхцөл, байдлыг шалгаж үндэслэлийг гаргана.

71

хүн амын дархлалын ерөнхий түвшин буурахаас сэргийлж, урьд нь заавал хийх дархлаажуулалтад хамрагдсан эсэхийг үл харгалзан дархлаажуулах бэлдмэл хэрэглэх

72

1977 оны 6 дугаар сарын 8-ны өдөр баталсан олон улсын зэвсэгт мөргөлдөөнд хэлмэгдэгсдийг хамгаалахтай холбогдсон нэмэлт, олон улсын бус чанартай зэвсэгт мөргөлдөөнд хэлмэгдэгсдийг хамгаалах тухай женевийн конвенцийн нэмэлт протоколууд

73

тархац нутагтаа бүхэлдээ, эсхүл ихэнх хэсэгт тоо толгой эрс цөөрсөн, ашиглах нөөцгүй, устах аюулд орсон амьтан

74

тухайн хүнд ногдох орлогын хэмжээ нь амьжиргааны доод түвшингийн 40 хувиас доогуур, тэрхүү орлогынхоо хэмжээгээр хязгаарлагдмал хэрэглээтэй хүн

75

гамшгийн улмаас амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгөөр хохирогчид

76

Нэрийн дансыг нийгмийн даатгалын тухай хууль тогтоомжид заасан нөхцөл, журмын дагуу тэтгэврийн даатгалд хамрагдсан, 1960-1-1-ний өдөр ба түүнээс хойш төрсөн МУ-ын иргэн, тус улсад байнаг оршин суугаа гадаадын иргэн болон харьяалалгүй хүнд нээнэ.Нэрийн данс нээх болон дансны мэдээллийг даатгуулагчид өгөх журмыг нийгмийн даатгалын төв байгууллага батална.

77

Нэрийн дансны орлогод жилд нэг удаа хүү тооцно. Хүү, нийгмийн даатгалын шимтгэл төлсөн дундаж хөдөлмөрийн хөлсний өсөлтийг нийгмийн даатгалын байгууллагын тайлан, мэдээ, ҮСГ-ын саналыг үндэслэн НД-ын үндэсний зөвлөл тогтооно.

78

энэ хуулиар зохицуулаагүй, шууд нэрлэгдээгүй боловч гэрээний үндсэн шинж, хэлбэрийг илэрхийлсэн өвөрмөц агуулга бүхий гэрээ

79

хариуцагчаас үүргийн гүйцэтгэлийг шаардах эрх бүхий этгээд

80

хуульд заасан эрх, эрх чөлөө, хуулиар хамгаалагдсан ашиг сонирхол нь зөрчигдсөн гэж үзэж эрхээ сэргээлгэхээр өөрийн болон бусдын нэрийн өмнөөс нэхэмжлэл гаргагч этгээд

81

иргэн, хуулийн этгээдээс захиргааны хууль бус актын улмаас зөрчигдсөн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалуулахаар захиргааны хэргийн шүүхэд хандаж гаргасан өргөдөл

82

бүх сонирхогчдыг чөлөөтэй оролцуулан явуулах

83

хувьчлах эд хөрөнгийг зориулалтаар нь ашиглаж үр ашгийг дээшлүүлэхэд зайлшгүй шаардагдах мэргэжлийн болон хөрөнгө оруулалт, технологийн шаардлагыг хангах нийтийг чөлөөтэй оролцуулах үндсэн дээр явуулах

84

мөнгө хүлээн авсан эсвэл төлсөн эсэхээс хамаарахгүйгээр орлогыг олсон үед, зардлыг гарсан үед нь хүлээн зөвшөөрч бүртгэх арга

85

бүртгэлийн суурь, санхүүгийн тайлан гаргахад баримтлах зарчмыг тодорхойлсон журам, заавар, аргачлал

86

мөнгө хүлээн авсан буюу төлсөн үед орлого болон зардлыг хүлээн зөвшөөрч бүртгэх арга